Özel Sektör Çay Firmaları Üreticiye Çağrıda Bulundu
Rize Ticaret Borsası Başkanı ve Orçay Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Erdoğan, Özgür Çay Yönetim Kurulu Başkanı Şakir Öztürk, Ofçay Tarım Ürünleri Entegre Tesisleri Sanayi Ticaret A.Ş. yetkilisi Tahsin Bereketoğlu ve Pekmezli Çay Sanayi ve Tic. Ltd. Şti. Yönetim Kurulu Başkanı Yılmaz Katmer, yaş çay üreticilerine çay hasadında acele edilmemesi gerektiği çağrısında bulunarak, acele edilmemesi ve simsarlara düşük fiyatlarla çay satılmaması durumunda çay fiyatının ÇAYKUR taban fiyatı üzerine çıkabileceğini kaydetti.
AK Parti Rize Milletvekilleri Muhammed Avcı ve Dr. Osman Aşkın Bak, geçtiğimiz günlerde özel sektör yaş çay fabrika temsilcileriyle bir toplantı yaptı. Rize Ticaret Borsasında sektör temsilcilerinin yanı sıra AK Parti Rize İl Başkanı İshak Alim ve ÇAYKUR Genel Müdür Vekili Yusuf Ziya Alim’in de katıldığı toplantıda, Milletvekilleri Avcı ve Bak yaş çayda özel sektörün uyguladığı fiyatlardan rahatsızlıklarını dile getirerek, yaş çay fiyatında düşük fiyatla alım yapılmasına son verilmesini istemişti. Özel sektör temsilcileri ise çayda yaşanan sorunları dile getirerek çözüm önerilerini sunmuş ve özellikle simsarlara geçit verilmemesini talep etmişti. Milletvekillerinin bu yönde çalışmaların hızlı bir şekilde hayata geçirileceğini ifade etmelerinin ardından yaş çay fiyatları makul seviyelere çıkarıldı.
RİZE TİCARET BORSASI BAŞKANI VE ORÇAY YÖNETİM KURULU BAŞKANI MEHMET ERDOĞAN
Rize Ticaret Borsası Başkanı ve Orçay Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Erdoğan, yaş çay fiyatlarında düşüş yaşanmasını tasvip etmediklerini ve yaş çay kanununun bir an önce çıkması gerektiğini belirtti.
Rize Ticaret Borsası (RTB) Başkanı ve Orçay Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Erdoğan, birinci sürgün yaş çay alımlarında müstahsilin acele etmemesi durumunda fiyatların ÇAYKUR taban fiyatının üzerine çıkabileceğini belirterek, ORÇAY olarak çay alımında 3 TL’nin altına düşmediklerini ve ÇAYKUR taban fiyatının yanı sıra taban fiyatın üzerinde 3,50 TL’den alımlar gerçekleştirdikleri söyledi. Erdoğan, yaş çayda sorunun tamamen çözüme kavuşması için çay kanun yasasının da bir an önce çıkarılması gerektiğini kaydetti.
Geride bıraktığımız hafta içerisinde sektörün içerisinde yer alan fabrika temsilcileriyle Rize Ticaret Borsasında Rize Milletvekilleri Muhammed Avcı ve Dr. Osman Aşkın Bak ile bir araya geldiklerini ve bu toplantıda sektör temsilcilerinin sorunlarını ve çözüm önerilerini ortaya koyduklarını belirten Erdoğan, sektörün en önemli sorununun çay kanun yasasının çıkmaması ve kuru çaya zam yapılmamasını gördüklerini kaydederek, bunların gerçekleşmesi durumunda sıkıntı yaşanmayacağını ifade etti.
Erdoğan, açıklamasında, her önüne gelenin bilinçli veya bilinçsiz bir şekilde özel sektörü eleştirdiğini ve asılsız suçlamalarda bulunduğuna dikkat çekerek, “Çay kanun yasasının çıkmayışı, kuru çaya zam yapılmaması, üreticilerin bir an önce kısa sürede çayını bitirmek istemesinden kaynaklı yoğunluk ve izdiham gibi nedenlerle bazı firmalar ve piyasada yer alan simsarlar 2,50 TL ve civarındaki fiyatlarda alımlar yaptı. Biz bu fiyatları hiçbir zaman öngörmüyor ve tasvip etmiyoruz. Ancak her önüne gelen de yazılı ve görsel basın aracılığıyla bilinçli veya bilinçsiz bir şekilde özel sektörle müstahsil arasında bir kaos ortamı oluşturmak ve gerginlik yaratmaya çalışıyor. Sayın vekillerimiz nezdinde gerçekleşen toplantının ardından fiyat kademeli olarak belli miktarda yükseldi ve 3 lira ve üzerinde alımlar devam ediyor. Üreticilerimiz acele etmezse taban fiyat ve taban fiyatın üzerinde alımların gerçekleşeceğine inanıyorum. Kendi firmamda 3 liranın altında alım yapmadım. Bizim gibi 3 liranın altına düşmeyen arkadaşlarımıza da ayrıca teşekkür ediyorum.” dedi.
Çaydaki sorunların tamamen çözüme kavuşması için çay kanun yasasının bir an önce çıkarılması gerektiğini ifade eden Erdoğan, “Devletimiz, müstahsilimizi, alım yerindeki eksperimizi, sanayicilerimizi koruyacak yasanın bir an önce ortaya konması gerekiyor. Çay kanun yasası bir beklenti değil büyük bir zorunluluktur. Bundan 10 yıl önce çalışmalarını yürüttüğümüz ve kanun tasarısı haline getirdiğimiz çay kanun yasası maalesef çıkmadı. Ogün bu kanun çıksaydı bugün güle oynaya bir sezon geçirirdik. Bugün çıkarırsak seneye güle oynaya bir sezon geçiririz. Bu işin tek bir çıkar yolu var o da çay kanun yasasının çıkarılması” diye konuştu.
ÖZGÜR ÇAY YÖNETİM KURULU BAŞKANI ŞAKİR ÖZTÜRK
Özgür Çay Yönetim Kurulu Başkanı Şakir Öztürk, birinci sürgün yaş çay alımlarını ÇAYKUR taban fiyatı üzerinden başlattıkları ifadesinde bulundu ve üreticilerin acele etmesi nedeniyle yaşanan izdiham dolayısıyla diğer bazı firmaların ve simsarların düşük fiyatla çay alımı üzerine fiyatların otomatik olarak düşüş gösterdiğini kaydederek, “Özgür Çay olarak 2020 Mayıs ayı yaş çay fiyatını 3 lira 27 kuruş olan ÇAYKUR taban fiyatı olarak açıkladık. Yaklaşık 1 hafta bu fiyat üzerinden alımlarımızı sürdürürken vatandaşlarımızın çok yoğun bir şekilde çay kesmesiyle yaşanan aşırı yoğunluk, diğer bazı firmalarla simsar olarak piyasada yer alan şahısların düşük fiyatla alım yapmasından kaynaklı fiyatlar otomatik olarak düşüş gösterdi. Biz, her zaman vatandaşlarımızın çayını izdihama sebebiyet vermeyecek şekilde toplamasından yanayız. Burada arz talep dengesi çok önemli. Neticede yaşanan yoğunluğun ardından şu anda çay fiyatı hızlı bir şekilde yukarıya doğru çıkmaktadır ve istenilen, arzu edilen, beklenilen seviyelere gelmiştir. Özgür Çay olarak müstahsilimizin mağdur olmamasını isteriz. Burada hatanın tamamen özel sektörde olduğu ve özel sektörün fırsatçılık yaptığı gibi algılar oluşturulmaya çalışılması doğru değildir. Bunu yine hep birlikte üreticilerimizle el ele vererek düzelteceğiz. Müstahsillerimiz bir iki gün çay hasadında bulunmaması halinde her şey kendiliğinden düzelecektir. Üreticilerimizden talebimiz 1 hafta 10 gün içinde çayını bitirmek için acele etmesinler. Çay hasadını geçmişte olduğu gibi 1 ayın üzerine çıkarmamız halinde ne bizler fabrika olarak izdiham nedeniyle sıkıntı yaşarız nede üreticilerimiz düşük fiyatlarla karşı karşıya kalıp mağduriyet yaşar. Bu süreci hep birlikte hiçbir mağduriyete neden olmadan atlatabilmemiz için üreticilerimizden anlayış göstermelerini ve bize yardımcı olmalarını istiyoruz.” dedi.
OFÇAY TARIM ÜRÜNLERİ ENTEGRE TESİSLERİ SANAYİ TİCARET A.Ş. YETKİLİSİ TAHSİN BEREKETOĞLU
Ofçay Tarım Ürünleri Entegre Tesisleri Sanayi Ticaret A.Ş. yetkilisi Tahsin Bereketoğlu, üreticilerin acele etmeleri dolayısıyla özel sektör fabrikalarının günlük yaş çay işleme kapasitelerinin üzerinde alımlar yapması nedeniyle çay fiyatında düşüş yaşandığını söyledi. ÇAYKUR taban fiyatıyla da alım yaptıklarını kaydeden Bektaşoğlu, acele edilmemesi yönünde kendilerinin sürekli çağrıda bulunmasına rağmen Rize’deki STK’ların süreci doğru yönetemediklerini ve üreticilerin acele etmemeleri yönünde çağrıda bulunmaları gerektiğini ifade etti.
Bereketoğlu, yaptığı açıklamada, yaş çay üretiminde yaşanan yoğunluk ve izdiham sonucunda ÇAYKUR kontenjanının fazlasını alan özel sektörün de yükünün ağırlaştığını ve sektörün rekabete girdiğini kaydederek, üreticinin mağdur edilmesi sonucu mağdurun kazandırdığı paradan hayr gelmeyeceğini belirtti.
Yaş çay üretiminde durumun normalleşmeye başladığını ve hasatın azalmaya doğru gittiğini ifade eden Bereketoğlu, “Şu an hasat azalma yönünde bir eğilim gösteriyor. Yaş çayda günlük rekolte 17-18 bin tonlara düştü. Çay fiyatı ÇAYKUR fiyatına doğru gidiyor. Fiyatın 1 hafta 10 gün içinde 3,25 lira ile ÇAYKUR fiyatının da üzerine çıkabileceğini öngörüyoruz. Alımlarda ÇAYKUR kontenjanının üzerinde hasat edilen çaylar özel sektöre geliyordu. İzdihama neden olacak yoğunluk yaşanınca bizler acele edilmemesi yönünde üreticilerimize sürekli uyarılarda bulunduk. Ancak Rize’deki STK’lar ‘Durun, acele etmeyin’ demedi. Oysaki bu STK’ların ortaya çıkarak üreticilere sürekli ‘Acele etmeyin. Çayı 1 ay zaman dilimi içerisine yayın’ şeklinde sürekli telkinlerde bulunması gerekiyordu. Çok fazla hasat yapıldığında durun denmediğinden özel sektör de rekabete girdi. Fiyatın çok düşmesini bizler de istemedik. Biz, ÇAYKUR taban fiyatından da alımlar yaptık ve fiyatı 3 TL’ye çıkaran ilk firma olduk. Mağdurun kazandırdığı paradan hayr gelmez. “ dedi.
PEKMEZLİ ÇAY SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ YÖNETİM KURULU BAŞKANI YILMAZ KATMER
Pekmezli Çay Sanayi ve Tic. Ltd. Şti. Yönetim Kurulu Başkanı Yılmaz Katmer, yaş çay üreticilerine çağrıda bulunarak, çay hasadında acele edilmemesi halinde özel sektörün fiyat yükselteceğini kaydetti.
Aynı zamanda bir çay müstahsili olarak yaklaşık 30 yıldır sektörün içerisinde imalatçı olarak yer aldıklarını kaydeden Katmer, kuruluş yılından itibaren bugüne kadar ÇAYKUR fiyatının altında ürün almadıklarını ve zaman zaman ÇAYKUR taban fiyatının üzerinde alımlar gerçekleştirdiklerini ifade ederek, “Pekmezli Çay Sanayi ve Tic. Ltd. Şti olarak 1992’de kurulmuş bir firmayız 40 ton kapasitemiz mevcuttur. Kuruluş gününden bugüne kadar her yıl faaliyetteyiz. Hiçbir zaman ÇAYKUR taban fiyatının altında yaş çay almadık. Hatta zaman zaman üstüne çıkarak alımlarımızı yaptık. Her şeyden önce bir köy çocuğu ve çay müstahsili olarak Allah’a hep duada bulunurum: ’Yarabbi müstahsil olduğum günü unuttuğum gün fabrikayı elimden al.’ Diye. Bu doğrultuda, bu niyetle, bu disiplinle fabrikayı yönetmeye ve çay alıp üretmeye çalışıyorum. Allah’a şükürler olsun ki Rabbim hiçbir zaman müstahsile karşı beni mahcup etmedi. Bütün arzum, isteğim, dileğim kesinlikle ve kesinlikle taban fiyatın altında çay alınmamasıdır. Ancak burada üreticiler olarak bizlere de önemli bir görev düşüyor. Bizler müstahsiller olarak çayımızı toplayıp satmada acele etmeyelim. Acele ederek fabrikaları altından kalkamayacakları yükle baş başa bırakmayalım, aşırı yoğunluk ve izdiham ortamı oluşturmayalım. Müstahsillerimizin acele etmeleri nedeniyle fabrikalar kapasitelerinin üzerinde bir alım gerçekleştiriyor ve bazı firmalar da bu nedenle düşük fiyatlarla alımlar yapıyor. Burada bir diğer sıkıntıda piyasada simsarların olması ve üreticilerden çok düşük fiyatlarda çay almalarıdır. Biz bunu da tasvip etmiyoruz. Bu yüzden müstahsille fabrikalar arasındaki simsarlardan fabrikaların komisyon karşılığında çay almasını da onaylamıyoruz. Simsarların üreticinin mağduriyetlerine yol açmasına neden olan bu şekilde bir ürün alımı sanayici esnafına yakışmaz. Çünkü nihayetinde böyle bir alımda müstahsillerimiz mağdur oluyor.” dedi.
Katmer, üreticilere acele etmemeleri yönünde çağrısını yinelerken çay hasadında üreticilerin acele etmesinin hiçbir anlamı olmadığını ve acele etmenin üreticinin zararına neden olduğunu ifade ederek ÇAYKUR’a güvenilmesi gerektiğini belirtti.
Bir sürgünde 10 ton, yılda 30 ton çay hasadında bulunan bir çay üreticisi olarak ÇAYKUR’un taahhüt ettiği 600 kg kotaya rağmen üreticinin çayını 2,60 liraya özel sektöre yada simsara satmasının anlaşılabilir bir yanı olmadığını ve bu paranın da üreticiye helal olmayacağını kaydeden Katmer, “Bende bir üreticiyim, müstahsilim. 16 bin ton alanım var. Mayıs ayında 10 ton, yıl boyunca 30 ton çay keserim. Müstahsil olarak kesinlikle çayın kadrini kıymetini bilmemiz gerekiyor. Tüm müstahsilin de bilmesi gerekiyor. Hiç kimse çayı günübirlik bir oyun olarak görmesin. Orta vadede çayına güvensin, çayının değerini bilsin. Devletine güvensin, ÇAYKUR’a güvensin. ÇAYKUR’un taahhütü olan ve çayı alacağım garantisi verdiği 600 kg kotaya rağmen müstahsil çayını 2,60 liraya satıyorsa o para müstahsile de helal olmaz. Buradan bir kez daha üreticilerimize, müstahsillerimize acele etmemelerini öneriyorum. Bu vesileyle yaş çay sezonun tüm üreticilerimize hayırlı ve bereketli olmasını temenni ederim” diye konuştu.